Mali

(version française: voir la dernière partie)

Dinsdag 24-11 tot vrijdag 27-11

De formaliteiten bij de Malinese douane verlopen niet vlot. We hebben een ambtenaar moeten wekken om 9 u s'morgens, en dat zorgt voor afrikaanse vertraging. Gelukkig staat er vandaag slechts een rit van 4 u op het programma, maar geen gemakkelijke. Stroomopwaarts langsheen de Senegalrivier moeten we enkele stenige trial-pistes overwinnen in de brousse van Mali. Als beloning krijgen we een prachtig decor voorgeschoteld: de stroomversnellingen van Gouina.
Baden in de Senegal is dan ook een welgekomen afkoeling want vandaag bereikte het kwik 39°C. Het rijke dierenleven en de watervallen zelf zorgen voor een nachtelijk concert.
Dat deze hemelse plek nauwelijks bezocht wordt komt door zijn onbereikbaarheid, alleen een stevig uitgeruste 4x4 geraakt hier. Wanneer we naar Boufoulabé rijden krijgen we weer een trial-parcours voorgeschoteld en daarna steken we in een veerpont de Senegalrivier over. Door de duisternis bereiken we onze voorziene bivakplaats in Kita niet, en bivakkeren we vroeger.
De weg naar Kita (en Bamako) is een belangrijke verkeersader, het grootste deel is geasfalteerd welliswaar met de in Africa gebruikelijke diepe gaten. De dorpjes die er langs liggen bestaan slechts uit een verzameling van lemen hutjes. De verkeersdrukte wordt op die nieuwe infrastructuur gevormd door voetgangers, fietsers, bromfietsers (sterk in opmars), ezelskarren, en enkele 4x4's die de plaatselijke bewoners verbaasd doen opkijken.
In Bamako is een rustpauze voorzien van 1,5 dag in hotel Mande langs de Niger, waar eindelijk internet is. Het is de hoofdstad van Mali, mooie moderne gebouwen wisselen af met armere (authentieke) wijken, en die metropool trekt alle soorten mensen aan, ook minder eerlijke. Zo worden we op een bepaald moment staande gehouden door een "mobiel politie duo" beide op 1 brommer, en ze beweren agenten te zijn en willen ons een overtreding aanrekenen: 80 euro (als we direct betalen, anders moeten we mee naar het bureau), we proberen te onderhandelen over de hoge prijs voor deze overtreding (negeren van fluitsignaal) die we ons trouwens niet herinneren. We vertrouwen het zaakje niet, vragen naar hun overste en we gebaren hun taaltje niet goed te verstaan, ze zijn bereid het tarief te verlagen, en ze worden zenuwachtiger. Dit gedrag doet ons twijfelen over hun echtheid, en we besluiten niet te betalen... ze zijn tevreden met een speelgoedlampje.

Het Tabaskifeest van de moslims:

Het Tabskifeest is een jaarlijkse hoogdag voor de moslims, vanaf 10 u zijn alle winkels gesloten.
Vanmorgen bezochten we de plaatselijke markt, een mengelmoes van marktkramers die hun koopwaar aanprijzen aan een veel te hoge vraagprijs, afbieden naar 50% is dus aangewezen. Sommige opdringerige leurders worden zelfs handtastelijk en onbeleefd en moeten even verbaal aangepakt worden. Toch hebben we ook al enkele souvenirs geregeld.
Het is hier wel aangenaam op het terras van ons hotel, boven de Nigerrivier, en de plaatselijke vis(schotel) "Captain" is overheerlijk, een geslaagde rustdag bovendien. Het moment ook om Bluedisco te herschikken en te laten wassen. De Wificonnectie en de labtop van onze Corsicaanse vrienden Nicole en Pierrot laten ons ook toe om deze website bij te werken.

Zondag 29-11, Qoutienso

De hulpgoederen voor het medisch centrum van de "Soeurs de la Charité" in Qoutienso zullen we vandaag bezorgen, ook al moeten we daar 260 km extra voor afleggen en een mooi pisteparcours links laten liggen. Ook Bernard en Marie-Agnes, in hun Nissan camion, gaan mee. Over de asfaltweg langs Pana, Segou, Zinzana en Bla komen we in Quotienso. Het medisch centrum zelf is goed uitgerust (naar Africaanse normen), beschikt over een materniteit,een dispensarium, een school, en een kloostergemeenschap. Marthe, de Ruandese medewerkster van Suzy (de belgische verantwoordelijke aldaar) ontvangt ons uitbundig. Vandaag zijn er echter geen jonge moeders, want ze zijn allemaal naar huis voor het moslimfeest Tabaski.
Voor het donker wordt is iedereen opnieuw verzameld op het afgesproken punt waarna we een rustige bivakplaats opzoeken.

Maandag 30-11, Djenné

Vandaag bezoeken we Djenné, ooit een historische stad met een rijk moslimverleden, ouder dan Tombouctou en ooit meer dan 60 koranscholen rijk. Het verval van dit glorieuze Songhai-rijk kwam er na de Marokkaanse invasie, waarbij de goudhandel uit hun handen verdween en de Toearegs de controle over de handelsroutes overnamen. De moskee is het grootste lemen gebouw ter wereld. De structuur lijkt een beetje op een zandkasteel: in plaats van vaste achitecturale elementen, heeft hij grote konische vormen die aan termietenheuvels doen denken waar balken uitsteken die het geheel bij elkaar houden. Drie torens van zo'n 12 meter hoog, verbonden door een muur van slanke, gepunte kantelen, en bekroond met een struisvogelei, kijken uit over de markt. Dit broze gevelmateriaal (leem) is natuurlijk niet onderhoudsvriendelijk, bij regenbuien spoelt dit gedeeltelijk weg. Vandaar de noodzaak aan een jaarlijkse opknapbeurt, en dat is ook de reden waarom de houten dwarsbalken buiten de gevels uitsteken en zo het plaatsen van de stellingen vereenvoudigd. Op dit ogenblik is er bovendien een grondige restauratie aan de gang (Unesco). Het is ook een van de weinige moskeën die nu toegankelijk zijn voor iedereen, uiteraard tegen een fikse vergoeding, veel te duur in deze bouwwerf-staat. Van de plaatselijke sierradenverkopers kopen we graag, dat is goed besteed, en het is bovendien (meestal) hun enige inkomen, en tevens ook een vorm van ontwikkelingshulp.
Tijdens een rondwandeling door de stad zijn de restanten van een oud frans afvoerssysteem duidelijk zichtbaar, en moeten we links en rechts over de gebarsten restanten ervan springen om niet in die drek te belanden. Djenné blijft, net als Chingetti in Mauritanië, een slachtoffer van de geschiedenis, een schaduw van wat het ooit geweest moet zijn. Hopelijk brengt het door de Unesco bijeengebrachte geld soelaas.
Djenné is bijna het ganse jaar door omringd met water van de rivier de Bani, we kunnen net voor zonsondergang de laatste veerpont nemen om de stad te verlaten.
Na enkele uren over de donkere geaccidenteerde asfaltweg komen we in Mopti waar we overnachten in hotel Kanaga, aan de oever van de Bami.

Dinsdag 1-12, Mopti

We hebben de oorzaak van het sjierpend geluid onderaan Bluedisco gevonden, een kruiske van de voorste cardan-as is versleten. Gelukkig zijn er meerdere landrovers in de groep en heeft er eentje het gepaste vervangstuk in reserve, dat door Jean-Claude wordt gemonteerd.
In Mopti vloeit de Bami in de Niger, in een breed samenvloeiingsgebied waartussen een smalle strook land ligt. Hier wonen de armsten der armen in lemen hutjes met strooien daken. Het zijn vooral Bozo (vissers) ze wonen er gratis omdat dit gebied in het regenseisoen voor een groot deel onder water komt te staan. Hier huren we (gezamelijk) een piroque, een lange spitse boot, met rotan luifel, die plaats biedt aan 30 pers. en waarmee we door de haven varen, wat mooie plaatjes oplevert. Het laatste half uur van de rondvaart hoor ik de stuurman aan het roer driftig water scheppen uit onze boot met een emmer, deze boten zijn immers... met de hand gemaakt. We bezoeken ook de stad, met zijn typische markt waar de plaatselijke producten gesleten worden: een enorme verzameling van eetwaren waaronder vooral vis, enorme tabletten zout (voor de dieren), zakjes met fijn wit zout, en allerlei dagelijkse gebruiksgoederen, geen luxeproducten, en ook niet aantrekkelijk uitgestald, meestal op de grond. Maar honger lijden ze hier niet daar zijn de landbouw en de veeteelt te goed voor ontwikkeld, en het voorbije gunstige regenseizoen heeft daar veel toe bijgedragen. We bezoeken ook de scheepswerf waar nog met hamer en beitel de boten (prauw) worden gebouwd, echte handenarbeid. Zelfs de nagels worden hier met de hand gesmeed.

Het Dogongebied.

Na de middag is onze blauwe weer reisvaardig en zetten wij onze tocht in Dogongebied verder, en we bezoeken de hutten van Songo.
De Dogon bevolking is een speciaal volkje dat nog leeft volgens de oeroude tradities en religieuze gebruiken zoals de besnijdenis van jongens én meisjes en dat gebeurt er nog steeds volgens het oude patroon. Het was oorspronkelijk een jagersstam afkomstig uit het Nijldal. Deze unieke stam, noch christen, noch moslim, woont hier al ruim 600 jaar en sluit zich vrijwel af van de buitenwereld. De 1ste mensen die dit Bandiagara gebergte bewoonden waren de Telem, maar die stam hebben ze 400 jaar geleden verdreven naar Burkina Fasso. De lemen hutjes, tegen de bergflanken geplakt, bewonen ze nog steeds, hun (oorspronkelijke) rotswoningen gebruiken ze als opslagplaats voor hun voedsel (granen, bonen, noten). Deze worden in grote manden en uitgeholde kalebassen op het hoofd door de vrouwen naar boven gedragen over de stenige rotswand, een slavenwerk! De allerhoogste grotten gebruiken ze alleen nog als graf, de overledenen worden er aan touwen naar boven gehesen waar ze er hun laatste rustplaats vinden.
In het plaatselijke schooltje van Tirelli is er slechts 1 klas, en die zit overvol, de reden hiervoor is simpel: er zijn amper leerkrachten die bereid zijn om zich hier te komen vestigen.

Woensdag 2-12, nog meer Dogon

Dieper in het Dogon gebied zien we gestructureerde landbouw-akkers, veeteelt en groentenkweek (uien). We roadbooken verder en komen nog andere 4x4's tegen op deze route. Zij komen van Burkina-Fasso vanwaar ze met een huurwagens of quad's trips door dit gebied organiseren. Enkele van deze reizigers doen ook voettochten van het ene dorp naar het andere met de rugzak. Het is duidelijk, hun goed bewaarde authenticiteit levert hun een toeristische troef en fondsen op.
s'Avonds vinden we een slaapplaats in "camping Jerome" in Douenza.

Donderdag 3-12, geen Tombouctou

Vanmorgen wordt de parcourswijziging die al enkele dagen in de lucht hing bevestigd; we mijden Tombouctou ! De franse autoriteiten verklaren de streek ten N.van de Niger onveilig, en onze organisator neemt uiteraard geen risico's. We zullen dus ten zuiden van Tombouctou blijven, en het olifantenreservaat bezoeken, waar nog een 500tal exemplaren vrij rondlopen. Het reservaat heeft natuurlijke grensen, de rivier de Niger en de Hombori bergketen met prachtige "tafel- en pilaar- bergen", waaronder de hand van Fatima.
Even zorgt Mjo voor opschudding als ze bij een vermaning van de politie voor het niet dragen van de gordel, dreigt om het medische bewijs te tonen van het ongemak dat dit knellend ding veroorzaakt. Een moslim politieman zag de vloek van Allah niet zitten, en zag 1.e.a. door de vingers. In Gossi verlaten we de asfaltbaan en zoeken naast de zandpistes een geschikte bivakplaats.

Vrijdag 4-12, op zoek naar olifanten

Onze zoektocht naar de olifanten gaat verder, en de plaatselijke gidsen zijn het oneens omtrent de pleisterplaatsen van de kuddes.
We volgen de pistes tot Gourma Rharous, waar Thierry Sabinne om het leven kwam bij een vliegtuigongeval. Met tegenzin laten we de veerpont naar Tombouctou rustig aan de waterkant liggen en rijden vandaar langs de Niger om morgen dan dwars door olifantenland te trekken, het wordt spannend, vooral wanneer we na zonsondergang in rallytempo en in een mist van zand en stof nog op zoek gaan naar een geschikte bivacplaats...

Zaterdag 5-12

Met Jean-Claude op kop, en de rest aan de rekker, trekken we de brousse in. En volgen is de boodschap want we hebben vandaag geen roadbook en de raid wordt bijwijlen een race (om te volgen). We ontdekken originele Dogon-dorpjes zoals I-n-Adiattafene, Bambara-Maoundé, maar olifanten vinden we niet, helaas, wel zien we een immens spoor van ravage aan de bomen die de kudde naliet bij hun laatste doortocht. In Boni nemen we weer de verharde weg naar Douentza waar we buiten het dorp opnieuw bivakeren met de helft van de groep, de anderen verkiezen om in een camping in het dorp te overnachten.

Zondag 6-12, terug naar Mauritanie

Vandaag dus vroeg uit de veren en terug op weg naar Mopti.
Na de bevoorrading in Sevaré zijn we weer klaar voor een 600 km lange rit over verharde (maar geaccidenteerde) wegen om de parcourswijziging op te vangen. Hierdoor komen we een 2de keer in Qoutienso voorbij. Uiteraard springen we nog eens binnen en Marthe is blij verrast ons zo snel terug te zien met nog resterende voorraden en giften van onze medereizigers. Ze nodigt ons uit om een kijkje te nemen want nu zijn er wel jonge moeders én baby's, en kunnen we wel mooie plaatjes schieten. De confrontatie met de HIV problematiek is echter minder aangenaam, gelukkig is er hier een behandeling beschikbaar die de getroffen inwoners kunnen volgen.
Vandaag, 6 december is het onze beurt om voor het aperitief te zorgen tijdens het bivak (even buiten Markala) en we organiseren een St-Niklaas-feestje, en het (zoet) valt erg in de smaak en de 2 Nicole's onder ons zijn fier en gelukkig met hun naamfeest.

SMS update:: 24 november 2009:
Kayes (MALI),wat deed die douche goed, 30 grd

SMS update:: 25 november 2009:
Internet pas over 3 dagen in Bamako, 1st douaneformaliteiten in Kayes

SMS update:: 26 november 2009:
We steken de Senegalrivier over (veerboot) in Boufoulabé, 36 grd

SMS update:: 27 november 2009:
Op de vrijdagmarkt van Kita, 25 grd, het beige interieurke van Bluedisco komt van pas in stoffige Mali

SMS update:: 27 november 2009:
In Bamako, hoofdstad van Mali

SMS update:: 27 november 2009:
Internet gelukt, genietend op een terras boven de Niger

SMS update:: 28 november 2009:
Gelukkige verjaardag Meet, dankuwel voor de wafeltjes, ze doorstaan 39 grd.

SMS update:: 28 november 2009:
Alle foto's ge-update

SMS update:: 29 november 2009:
Onderweg naar humanitaire missie in Koutienso

SMS update:: 29 november 2009:
Humanitaire missie volbracht, kleren, medisch en schoolgerief afgeleverd. Bluedisco vele pakken lichter.

SMS update:: 30 november 2009:
Na bezoek Djenné, hotel Kanaga in Mopti.

SMS update:: 1 december 2009:
Dobberend in een pirogue op de Niger (MOPTI)

SMS update:: 1 december 2009:
Technisch probleem met succes opgelost: 1 kruiske van cardanas vervangen, merci J-CL

SMS update:: 1 december 2009:
Vanuit de daktent in de Pays Dogon: slaapwel, zzzz

SMS update:: 2 december 2009:
Douenza, bivak Chez Jeromme, cardan ok, 24-35 grd

SMS update:: 3 december 2009:
Hombori, op zoek naar olifanten...

SMS update:: 4 december 2009:
Gourma Rharous, vlakbij Tombouctou, yes we did it, hoera. We zoeken verder olifanten.

SMS update:: 5 december 2009:
Douenza. Vruchteloos gezocht naar 1 v.d. 500 olifanten . Nu op de terugweg. Weinig internet.

SMS update:: 6 december 2009:
Segou, bivak, morgen Mauritanie grens